İnternet Nedir ve İnternet Tarihi

İnternet Nedir?

İnterneti açıklamanın en basit yolu onu “ağların ağı” olarak adlandırmaktır. Tabiri caizse, dünyanın dört bir yanındaki bilgisayar ağlarının tek bir varlığa bağlanmasıdır. Tek bir büyük bilgisayar değil, birbirine bağlı çok sayıda bilgisayar ağıdır.

Evden İnternet servis sağlayıcınıza (AOL, Earthlink, vb.) bağlandığınızda, aslında bilgisayarınızı bir ağa bağlamış olursunuz. Kampüsteyseniz, İstanbul tüm eğitim kurumları ve kütüphaneler için elektronik otoyol olan Türk Telekom aracılığıyla daha büyük İnternet ağına bağlı olan okulunuzun ağı üzerinden İnternet’e bağlanırsınız. Tüm bu bağlantıların “omurgası”, “bilgi süper otoyolu” olarak adlandırıldığını duyabileceğiniz şey İnternettir.

İnternet’in Doğuşu

İnternet 1960’larda hükümet araştırmacılarının bilgi paylaşımı için bir yol olarak başladı. 60’lı yıllarda bilgisayarlar büyük ve hareketsizdi ve herhangi bir bilgisayarda depolanan bilgiden yararlanmak için ya bilgisayarın bulunduğu yere seyahat etmek ya da manyetik bilgisayar kasetlerini geleneksel posta sistemi aracılığıyla göndermek gerekiyordu.

İnternetin oluşumundaki bir diğer katalizör de Soğuk Savaş’ın kızışmasıydı. Sovyetler Birliği’nin Sputnik uydusunu fırlatması, ABD Savunma Bakanlığı’nı nükleer bir saldırıdan sonra bile bilginin nasıl yayılabileceği konusunda düşünmeye sevk etti. Bu da sonunda ARPANET‘in (İleri Araştırma Projeleri Ajansı Ağı), yani bugün İnternet olarak bildiğimiz ağın kurulmasına yol açtı. ARPANET büyük bir başarıydı ancak üyelik Savunma Bakanlığı ile sözleşmeleri olan belirli akademik ve araştırma kuruluşlarıyla sınırlıydı. Buna yanıt olarak bilgi paylaşımını sağlamak için başka ağlar oluşturuldu.

1 Ocak 1983, İnternet’in resmi doğum günü olarak kabul edilir. Bundan önce, çeşitli bilgisayar ağlarının birbirleriyle iletişim kurmak için standart bir yolu yoktu. Transfer Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü (TCP/IP) adı verilen yeni bir iletişim protokolü oluşturuldu. Bu farklı ağlardaki farklı bilgisayar türlerinin birbirleriyle “konuşmasına” olanak sağladı. ARPANET ve Savunma Veri Ağı 1 Ocak 1983’te resmi olarak TCP/IP standardına geçti ve böylece İnternet doğmuş oldu. Artık tüm ağlar evrensel bir dille birbirine bağlanabiliyordu.

Yukarıdaki resim, 1951 yılında Nüfus Sayım Bürosuna teslim edilen UNIVAC I’in (adı Evrensel Otomatik Bilgisayar anlamına geliyordu) ölçekli bir modelidir. Yaklaşık 16.000 pound değerinde olan bu bilgisayar 5.000 vakum tüpü kullanıyordu ve saniyede yaklaşık 1.000 hesaplama yapabiliyordu. İlk Amerikan ticari bilgisayarı olmasının yanı sıra iş amaçlı kullanım için tasarlanmış ilk bilgisayardı. (UNIVAC gibi iş bilgisayarları verileri IAS tipi makinelerden daha yavaş işliyordu, ancak hızlı giriş ve çıkış için tasarlanmışlardı). İlk birkaç satış devlet kurumlarına, A.C. Nielsen Company’ye ve Prudential Insurance Company’ye yapıldı. İş uygulamaları için ilk UNIVAC, 1954 yılında General Electric Appliance Division’da bordrolama yapmak üzere kuruldu. 1957 yılına gelindiğinde Remington-Rand (1950 yılında Eckert-Mauchly Computer Corporation’ı satın almıştı) kırk altı makine satmıştı.

İnternette World Wide Web’den daha fazlası var

İnterneti düşündüğümüzde genellikle aklımıza sadece World Wide Web gelir. Web, İnternet’ten bilgi almanın çeşitli yollarından biridir. Bu farklı türdeki İnternet bağlantıları protokoller olarak bilinir. Bu protokollerin her biriyle İnternet’e erişmek için ayrı yazılım uygulamaları kullanabilirsiniz, ancak muhtemelen buna gerek duymazsınız. Birçok İnternet Web tarayıcısı, kullanıcıların protokollerin çoğunu kullanarak dosyalara erişmesine izin verir. Aşağıda üç İnternet hizmeti kategorisi ve her kategorideki hizmet türlerine örnekler verilmiştir.

Dosya alma protokolleri

Bu tür bir hizmet, internete bağlı bilgisayarlardan bilgi almanın en eski yollarından biriydi. Hizmet veren bilgisayarda depolanan dosyaların adlarını görüntüleyebiliyordunuz, ancak herhangi bir grafik türüne sahip değildiniz ve bazen bir dosyanın içeriğinin açıklaması yoktu. Hangi dosyaların aradığınız bilgiyi içerdiği konusunda ileri düzeyde bilgi sahibi olmanız gerekirdi.

FTP (Dosya Aktarım Protokolü)

Bu, geliştirilen ilk İnternet hizmetlerinden biridir ve kullanıcıların dosyaları bir bilgisayardan diğerine taşımasına olanak tanır. FTP programını kullanarak, bir kullanıcı uzak bir bilgisayarda oturum açabilir, dosyalarına göz atabilir ve dosyaları indirebilir veya yükleyebilir (uzak bilgisayar izin veriyorsa). Bunlar herhangi bir dosya türü olabilir, ancak kullanıcının yalnızca dosya adını görmesine izin verilir; dosya içeriğinin açıklaması dahil değildir. World Wide Web’den herhangi bir yazılım uygulaması indirmeye çalışırsanız FTP protokolüyle karşılaşabilirsiniz. İndirilebilir uygulamalar sunan birçok site FTP protokolünü kullanır.

Gopher

Gopher, ihtiyacınız olan dosyayı bulmanızı kolaylaştırmak için bazı içerik açıklamalarıyla birlikte indirilebilir dosyalar sunar. Dosyalar uzaktaki bilgisayarda hiyerarşik bir şekilde düzenlenir, tıpkı bilgisayarınızın sabit diskindeki dosyaların düzenlendiği gibi. Bu protokol artık yaygın olarak kullanılmamaktadır, ancak hala çalışan bazı gopher siteleri bulabilirsiniz.

Telnet

Telnet protokolünü kullanarak uzaktaki bir bilgisayar programına bağlanabilir ve onu kullanabilirsiniz. Genellikle, hizmet veren bir bilgisayarda bulunan belirli bir uygulamaya telnet ile bağlanırsınız ve bu uygulamayı kendi bilgisayarınızdaymış gibi kullanmanıza izin verir. Yine, bu protokolü kullanmak özel bir yazılım gerektirir.

İletişim Protokolleri

e-posta, haber grupları ve sohbet

Bunlar, kullanıcıların hem eşzamansız (gönderici ve alıcının her ikisinin de aynı anda internete bağlı olması gerekmez; örneğin e-posta) hem de eşzamanlı (“gerçek zamanlı” sohbette olduğu gibi) iletişim kurmasına olanak tanıyan mesajlaşma protokolleridir.

E-posta Grupları

Bu İnternet iletişim yöntemi standart hale gelmiştir. Ana bilgisayar, hesabı olanlar için posta gönderip alarak bir “postane” görevi görür. Bu posta, herhangi bir sayıda e-posta yazılım uygulaması (MS Outlook, Eudora, vb.) veya Web tabanlı e-posta hesapları (Yahoo, Hotmail) aracılığıyla alınabilir. E-posta, eşzamansız İnternet iletişiminin bir örneğidir.

E-posta ayrıca e-posta listelerine erişim olanağı da sağlar. Herhangi bir sayıda konu veya ilgi alanını kapsayan bir e-posta listesine abone olabilirsiniz ve diğer aboneler tarafından gönderilen mesajları alırsınız. E-posta toplulukları, benzer ilgi alanları veya takıntıları olan aboneler arasındaki etkileşimden gelişir.

Usenet

Usenet, abonelik olmadan bir bülten tahtası veya e-posta listesi gibi bir şeydir. Herkes bir Usenet haber grubuna mesaj gönderebilir ya da bu grupta gezinebilir. Usenet mesajları hizmet veren bilgisayarda yalnızca önceden belirlenmiş bir süre boyunca tutulur ve daha sonra otomatik olarak silinir, oysa e-posta listesi mesajları hesap sahibi onları indirene kadar hizmet veren bilgisayarda tutulur. Birçok e-posta uygulaması ve Web tarayıcıları Usenet haber grubu hesapları oluşturmanıza izin verir.

IRC (İnternet Aktarmalı Sohbet)

Bu protokol eşzamanlı iletişime izin verir: dünyanın herhangi bir yerindeki farklı bilgisayarlardaki kullanıcılar “gerçek zamanlı” veya eşzamanlı olarak iletişim kurabilir. Yazdığınız bir mesaja aynı anda birkaç kişi tarafından verilen yanıtı anında görebilirsiniz. Bu protokol, Web’den genellikle ücretsiz olarak indirilebilen özel bir yazılım uygulaması gerektirir.

Multimedya Bilgi Protokolü

Köprü metni aktarım protokolü – diğer adıyla “Web”

World Wide Web, 1980’lerin sonunda İsviçre’deki Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuarı tarafından geliştirilmiş olan yeni bir bloktur. Bu İnternet protokolü halk tarafından hızla benimsendi ve İnternet’ten bilgi sağlamanın ve elde etmenin en popüler yolu haline geldi. Web sadece indirilecek dosyalara erişim sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bir dizi bağlantı köprüsü aracılığıyla siteden siteye atlamanın bir yolunu sunar.

Web’in en ayırt edici özelliği metnin biçimlendirilme şeklidir. Metin, grafik, animasyon, ses ve diğer dosya türlerini kodlamak ve biçimlendirmek için bir dizi “etiket” kullanılır. Bu etiketler HTML (HyperText Markup Language) olarak adlandırılır. Bu HTML dosyaları, kodlamasında kullanılan etiketler tarafından belirlendiği şekilde bilgisayar ekranınızda görünür. Tarayıcınızın menü çubuğundan “Kaynağı Görüntüle “yi seçerek herhangi bir Web sayfasının “kaynak” HTML kodlamasını görebilirsiniz.

Çoğu tarayıcı FTP, Gopher, telnet ve e-postanın yanı sıra hiper metin aktarım protokolü aracılığıyla da erişime izin verir, ancak yardımcı uygulamaların yüklenmesi gerekebilir. Bunlar tarayıcı ile birlikte çalışan ve çeşitli protokollere ve dosya türlerine erişime izin veren programlardır.

Tarayıcılar ve Navigasyon

World Wide Web Yükselişi

Tarayıcı, World Wide Web üzerindeki dosyaları görüntülemek için kullandığınız bir uygulamadır. Web’deki bir dosyanın yalnızca metnini görüntülemenizi sağlayan metin veya terminal tabanlı tarayıcılar (Lynx gibi) vardır. Çoğu tarayıcı artık metin, grafik ve diğer multimedya bilgilerini görüntülemek için kullanılabilen grafik tarayıcılardır.

Birçok Web tarayıcısı türü mevcuttur, ancak en yaygın kullanılanları MS Internet Explorer ve Netscape’tir. Her ikisi de diğerinden daha iyi ve daha hızlı olduğunu iddia eder, ancak hangisinin kullanılacağı genellikle kişisel bir seçim haline gelir. Bazı Web sayfaları belirli tarayıcılar için oluşturulduğundan, hangi tarayıcıyı kullandığınız önemli olabilir. Web sayfaları farklı tarayıcılar tarafından erişildiğinde farklı görünebilir.

Tarayıcılar

Microsoft Internet Explorer

Internet Explorer günümüzde tarayıcı kullanımında aslan payını elinde tutmaktadır, ancak oyuna ana rakibinden daha geç girmiştir.

Microsoft, IE’yi Windows işletim sisteminin ayrılmaz ve gerekli bir unsuru haline getirme iddiası nedeniyle son yıllarda Internet Explorer ile ilgili çok sayıda eleştiriyle karşılaştı. Rakipler, Microsoft’un IE’yi Windows sistemi tarafından etkin bir şekilde kullanılabilen tek Web tarayıcısı haline getirerek kendilerini pazarın dışında tutmaya çalıştığından şikayet ettiler.

Netscape

Netscape sahneye çıkan ilk ticari tarayıcılardan biriydi ve Microsoft Internet Explorer konusunda ciddileşene kadar tarayıcı pazarını domine etti. Netscape’e şiddetle sadık olan bazı İnternet kullanıcıları vardır ve Web’de en iyi Netscape kullanılarak görüntülenen siteler vardır.

Bu tarayıcılardan herhangi birinde, yararlı bulduğunuz ve geri dönmek istediğiniz bir Web sitesini kaydetmek istiyorsanız, tarayıcı ekranının üst kısmındaki menü çubuklarında bulunan Sık Kullanılanlar (MS Internet Explorer) veya Yer İmleri (Netscape) işlevini kullanmayı deneyin.

Google Chrome

Google arama motoru tarafından piyasaya sürülen ve dünyanın en fazla kullanılan tarayıcısı Google Chrome Browser‘dır..

Navigasyon

Tekdüzen Kaynak Konum Belirleyici (URL)

Tekdüzen Kaynak Bulucu veya URL, internete bağlı bir bilgisayarın “adresidir”. Web’de gezinirken, tarayıcınızın üst kısmında bir adres veya konum kutusu olduğunu fark edeceksiniz. Burada tek bir sitenin adresinin görüntülendiğini göreceksiniz. Bu adres, yer imlerine eklemeyi unutmanız durumunda siteyi tekrar bulmanızı sağlar. URL’yi adres kutusuna yazıp bilgisayarınızın klavyesindeki Enter tuşuna bastığınızda adresin bulunduğu siteye geri dönersiniz.

Bir Web adresinin genel biçimi aşağıdaki gibidir:

http://www.example.com/

Adresteki http, World Wide Web’in protokolü olan “hypertext transfer protocol” anlamına gelir ve tarayıcınıza Web’de bir site aramasını söyler. Bir URL şu şekilde de görünebilir:

ftp://12.456.789

veya
example://example.com.

URL’nin iki nokta üst üste işaretinden önceki ilk kısmı tarayıcıya ne tür bir protokol kullanacağını söyler. İki nokta üst üste ve iki ileri eğik çizgi tüm URL’ler için standarttır. Genellikle, WWW (World Wide Web) harfleri birçok Web adresinde iki eğik çizgiden sonra görünür, ancak başka harfler de kullanılır.

Türk SEM Web Tasarım ile yüksek standartlarda web tasarım çalışması yaptırabileceğinizi biliyor muydunuz?

URL’deki ilk nokta veya noktadan sonra, belirli bir bilgisayarın adı ve ardından başka bir nokta ve alan adı (.com, .edu, .gov, vb.) olarak bilinen şey gelir. Etki alanı, adresi kullanan grup veya kuruluşun türünü gösterir. Örneğin, tüm üniversite kurumlarının .edu alan adıyla biten bir URL’si vardır.

İnternet Arama Hizmetleri

Ağı organize etmek

Arama motoru (SEO) tarihçesi içeriğimize de göz atabilirsiniz. Arama motorları üzerinde daha fazla görünür olma çalışmalarına arama motoru optimizasyonu denir.

İnternette bulunan muazzam miktardaki bilgi baş döndürücü olabilir. Bazı yetkililer internetteki belge sayısının 800 milyon civarında olduğunu tahmin etmektedir. Diğerleri ise bu sayının bilinemeyeceğini söylüyor. Neyse ki, bu bilgi yığınını ayıklayacak araçlar mevcuttur: arama motorları veya arama dizinleri.

Arama motorları Web sitelerinden bilgi toplar ve daha sonra bu bilgileri aşağı yukarı bir veritabanına döker. Bir arama motorunda seçilebilecek daha fazla bilgi vardır, ancak ilgili bilgileri almak daha zordur.

Arama dizinleri topladıkları bilgilere bir düzen getirmeye çalışırlar ve araştırma konunuzla ilgili bilgi bulma olasılığınız daha yüksektir, ancak bir arama motorunda bulabileceğiniz büyük miktarda bilgi sunmazlar. Toplanan siteler, sitelerin hangi konu kategorilerine uyabileceği konusunda karar veren insanlar tarafından görüntülenir.

Arama motorları

Arama motorları aslında İnternet belgelerindeki bilgilerin depolandığı devasa veritabanlarıdır. Bu veritabanlarındaki bilgiler, İnternet’i tarayan ve tek tek belgeler hakkında bilgi toplayan bir bilgisayar programı (“örümcek” veya “robot” olarak adlandırılır) kullanılarak toplanır. Bu özel programlar belgeleri bulmak için otomatik olarak çalışır veya bir Web sitesinin yaratıcısı tarafından bir veritabanına dahil edilmek üzere siteyi ziyaret etmeleri istenir.

Bir arama motorunda arama yaptığınızda, sonuçların listelenme sırası da arama motorları arasında farklılık gösterir. Birçok arama motoru sonuçları alaka sıralaması kullanarak listeler. Bunun gibi faktörler

arama terimlerinizin Web sayfasında ne sıklıkta yer aldığı;
sayfada nerede bulundukları; ve,
sayfaya kaç tane başka Web sayfasının bağlantı verdiği
…bir sayfanın hit listesinde ne kadar üst sıralarda yer alacağını etkiler. Birçok arama motoru, Web sitelerinin sayfalarının sonuçlarda daha üst sıralarda listelenmesi için ödeme yapmasına izin verir.

Web’de bu arama motorlarından yüzlercesi mevcuttur, ancak hepsi bulunan bilgileri toplamak ve düzenlemek için benzersiz şekillerde çalışır. Web sitelerindeki bilgiler bir sitedeki tüm kelimelerden, bir sitenin gövdesindeki sadece ilk birkaç cümleden veya sadece başlıktan veya meta etiketlerden (bir sitenin içeriğinin gizli tanımlayıcıları) toplanabilir. Farklı arama motorları farklı bilgiler toplar, bu yüzden farklı arama motorlarında aynı aramadan farklı sonuçlar alırsınız.

Arama dizinleri

Dizinler, “İstanbul’daki Mühendislik Fakülteleri” gibi kolayca sınıflandırılabilen bilgiler aradığınızda en iyi şekilde kullanılır. İhtiyacınız olan bilgiyi bir arama yazmadan da bulabilirsiniz, ancak dizine göz atarak, çok geniş bir konu kategorisinden (Eğitim) başlayarak ve Georgia’daki okullar için tek tek listelere gelene kadar dizinde ilerleyerek bulabilirsiniz. Normal bir arama da yapabilirsiniz, ancak dizinler bir arama motorunun topladığı site çeşitliliğini toplamaz, bu nedenle bir arama motorundan elde edebileceğiniz bilgi zenginliğinden yararlanamazsınız.

Meta arama motorları

Bu tür arama hizmetleri internette bir tür “tek noktadan alışveriş” imkanı sunar. Bir arama oluşturabilirsiniz ve bir meta arama hizmeti aramayı aynı anda birkaç diğer arama motoruna ve dizine gönderir, böylece hepsinden gelen sonuçları tek bir yerde alırsınız. Bununla ilgili tek sorun, her listeden yalnızca ilk birkaç sonucu almanızdır. Aradığınız site bir arama hizmetleri sonuç listesinde 10. sırada yer alıyorsa ve meta arama motoru bu listeden yalnızca ilk 5 sonucu veriyorsa, ihtiyacınız olan siteyi bulamazsınız. Yalnızca Web’de hangi bilgilerin mevcut olduğuna dair genel bir fikir edinmeye çalışıyorsanız, bir meta arama motoru başlamak için iyi bir yer olacaktır.

İnternet İle İlgili Genel Bilgiler

“nokta com” “nokta gov” – son ekler ve ülke kodları

Bir araştırma makalesinde fikir ve argümanları desteklemek için kullandığınız her türlü bilgi dikkatle incelenmelidir. Bir kütüphanede toplanan basılı materyaller, kütüphaneciler tarafından koleksiyonlarına dahil edilmek üzere seçilirken bir değerlendirme sürecinden geçer. Yahoo! gibi arama dizinlerinde yer alan Web sitelerinin de en azından sitelerin sınıflandırılması ve bir kategorizasyon şemasına yerleştirilmesi ölçüsünde bir değerlendirmesi vardır. Ancak, arama motorları için “örümcekler” ya da “robotlar” tarafından toplanan siteler herhangi bir değerlendirme sürecinden geçmez.

Web’de bilgi yayınlamak için, Web sayfası oluşturma ve barındırma bilgisayarına erişim konusunda bazı temel bilgilerin ötesinde gerçek bir kısıtlama ya da editoryal süreç yoktur. Herkes fikir, hiciv, aldatmaca ya da açıkça yanlış bilgi yayınlayabilir. Bilgi kaynağı olarak kullandığınız Web sitelerinin araştırma amaçları için kabul edilebilir olduğundan emin olmak için bu siteler hakkında sorular sormalısınız. Aşağıda, bir Web sitesini araştırma kaynağı olarak kullanmaya karar vermeden önce bakmanız gereken bazı unsurlar yer almaktadır:

Alan adı soneki

“dot.com” terimi İngiliz dilinde her yerde kullanılan bir ifade haline gelmiştir. “dot.com” aslında bir Web sitesinin alan adını ifade eder. Web’deki siteler, URL’lerine göre sitedeki bilgileri sağlayan kuruluşun türüne göre gruplandırılır. Örneğin, Web sitesi olan herhangi bir ticari kuruluş veya şirket .com alan adı son ekine sahip olacaktır, bu da ticari bir kuruluş olduğu anlamına gelir.

Alan adı soneki, bir Web sitesinin amacı veya hedef kitlesi hakkında size bir ipucu sağlar. Alan adı son eki, bir Web sitesinin coğrafi kökeni hakkında da ipucu verebilir. Türkiye’de birçok sitenin alan adı soneki .tr’dir.

Aşağıda en yaygın alan adı soneklerinin ve bunları kullanabilecek kuruluş türlerinin bir listesi verilmiştir.

.com

Ticari site. Ticari çıkarlar tarafından sağlanan bilgiler genellikle tanıttığı ürüne olumlu bir ışık tutacaktır. Bu bilgilerin yanlış olması gerekmese de, resmin sadece bir kısmını görüyor olabilirsiniz. Unutmayın, her ticari sitenin size bilgi sağlamasının arkasında, ister iyi halkla ilişkiler için isterse size doğrudan bir ürün satmak için olsun, parasal bir teşvik vardır.

.edu

Eğitim kurumu. Bu alan adını kullanan siteler anaokulundan yükseköğretime kadar çeşitli okullardır. Okulunuzun URL’sine bakarsanız .edu alan adıyla bittiğini fark edeceksiniz. Bu alan adındaki sitelerden gelen bilgiler çok dikkatli incelenmelidir. Eğer bir eğitim kurumundaki bir bölümden ya da araştırma merkezinden geliyorsa, genellikle güvenilir olarak kabul edilebilir. Ancak, öğrencilerin kişisel Web siteleri, okulun sunucusunda olsalar ve .edu alan adını kullansalar bile genellikle okul tarafından izlenmez.

.gov

Hükümet. Bu alan adına sahip bir siteyle karşılaşırsanız, bir federal hükümet sitesini görüntülüyorsunuz demektir. Birleşik Devletler federal hükümetinin tüm şubeleri bu alan adını kullanır. Nüfus sayımı istatistikleri, Kongre oturumları ve Yüksek Mahkeme kararları gibi bilgiler bu alan adına sahip sitelerde yer alır. Bilgilerin güvenilir bir kaynaktan alındığı kabul edilir.

.org

Geleneksel olarak kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Amerikan Kızıl Haçı veya PBS (Public Broadcasting System) gibi kuruluşlar bu alan adı sonekini kullanır. Genellikle bu tür sitelerdeki bilgiler güvenilir ve tarafsızdır, ancak Ulusal Yaşam Hakkı Komitesi ve Planlı Ebeveynlik gibi belirli bakış açılarını diğerlerine göre güçlü bir şekilde savunan kuruluş örnekleri de vardır. Muhtemelen bugünlerde bu alanı daha yakından incelemek istersiniz. Bazı ticari çıkarlar, bu son eke sahip bir sitenin nihai sponsorları olabilir.

.mil

Askeri. Bu alan adı soneki, Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli kolları tarafından kullanılır.

.net

Ağ. Bu alan adı soneki altında her türlü siteyi bulabilirsiniz. Önceki alan adı soneklerinden herhangi birine uymayan siteler için bir yakalama alanı görevi görür. Bu sitelerden gelen bilgiler dikkatle incelenmelidir.

Ülke alan adı sonekleri
.au Avustralya
.br Brezilya
.it İtalya
.ca Kanada
.mx Meksika
.fr Fransa
.tr Türkiye
.il İsrail
.uk Birleşik Krallık

Otorite

Değerlendirdiğiniz site bir yazara atıfta bulunuyor mu? Sorumlu bir yazar listelenmemişse, herhangi bir sponsorluk belirtisi var mı? Herhangi bir ortamda verilen bilginin güvenilirliğini belirlemeye çalışırken, yazarın kimlik bilgilerinin ne olduğuna dair bir fikriniz olsun istersiniz. Yazdıkları konu hakkında uzmanlar mı? Eğitim geçmişleri nedir? Unutmayın, Web’de herkes yayın yapabilir. Ne hakkında konuştuklarını bilmek zorunda değiller.

Ayrıca, yazdığınız bir makale için sağlamanız gereken bir kaynakça gibi, bir sitedeki bilgiler için verilen bir kaynak listesi olup olmadığını kontrol etmek ve görmek istersiniz.

Para Birimi

Güncelliğini yitirmiş bilgiler yanlış veya eksik olabilir. İyi korunan bir Web sitesi genellikle ilk ekranın altında en son ne zaman güncellendiğini ve hatta belki de ilk olarak ne zaman oluşturulduğunu ve Web’de kullanıma sunulduğunu size söyleyecektir.

Bağlantılar

Tüm köprü bağlantıları bozuk olan bir bilgilendirme Web sitesi çok güvenilir bir kaynak olmayabilir. Web’in sürekli değişen doğası nedeniyle kırık köprüler nadir değildir, ancak bir Web sitesinde çok sayıda kırık bağlantı varsa, bu sitenin düzenli olarak bakımının yapılmadığının bir göstergesi olabilir.

URL

Site adresi, bir sitenin nihai sponsorluğu konusunda size ipuçları verebilir. Siteyi kimin yazdığını veya siteye kimin ya da neyin sponsor olduğunu belirleyemiyorsanız, URL’yi kök adresine kadar kısaltmayı deneyin. Bu size sitenin nerede barındırıldığını söyleyecektir. Örneğin, bu site besin RDA’ları hakkında bilgi vermektedir:

https://www.turksem.com/seo

URL’yi https://www.turksem.com kök adresine kadar kısaltırsanız, bunun bir seo ajansı hizmeti veren site olduğunu keşfedeceksiniz.

Ne tür bir siteye baktığınıza dair bir başka ipucu da URL’de ~ (tilde) sembolü olup olmadığıdır. Bu sembol genellikle sitenin kişisel bir Web sayfası olduğunu ve bilgilerin dikkatle incelenmesi gerektiğini gösterir.

Karşılaştırma

Bir Web sitesinde bulduğunuz bilgileri her zaman diğer bilgi kaynaklarıyla karşılaştırın. Genellikle, bir araştırma makalesi için destek olarak yalnızca Web sitelerini kullanmak istemezsiniz, bu nedenle kitaplar, dergi makaleleri vb. gibi diğer kaynak türlerine de bakarsınız. Çeşitli formatlarda bulunan bilgiler nasıl karşılaştırılır?