İlk Bayta Kadar Geçen Süre: TTFB Nedir ve Nasıl İyileştirmeler Yapılabilir?

İlk Bayta Kadar Geçen Süre (TTFB), bir İnternet tarayıcısının sunucularınıza ne kadar hızlı bağlanabildiğini ve sunucularınızdan veri indirebildiği ilk sürenin ölçümüdür. Sitenizdeki TTFB süresini takip ederek sunucularınızda performansınızın dönemsel değişimlerini takip edebilirsiniz.

TTFB bir Core Web Vital‘de yer alan herkesin izlemesi gereken çok önemli bir site performansı ölçümüdür. Zayıf TTFB, sunucularınızın yeterince hızlı yanıt vermediğini gösterir; bu da sayfa yükleme süresinde ziyaretçilerinizden kopmalar meydana gelebileceğini açıklar. Yani süre sadece sinir bozucu olmakla kalmıyor, aynı zamanda ziyaretçilerin doğrudan zıplayıp bir başka rakibinize göz atmasına da yol açabiliyor.

Bu kılavuzla sizlere İlk Bayta Kadar Geçen Süre metriği hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlatmaya çalışacağız, anlatacağımız konular: nasıl ölçülür, neden önemlidir ve nasıl geliştirilir başlıkları altında toplanmıştır. Bu bilgilerle ziyaretçileriniz için hızlı bir site deneyimi oluşturmaya hazır olun.

TTFB Değeri Ölçüm Test Aracı

TTFB değeri sadece sunucu ile alakalı değildir. Bu sebeple sitenizde bir iyileştirme yaptıysanız buradan tekrar kontrol ederek iyileşme olup olmadığını test edebilirsiniz.

“Sitenizde bir eklenti güncellemesi veya tema güncellemesi yaptıysanız mutlaka TTFB değerini buradan test edin. Yeni bir eklenti eklediyseniz TTFB’ye etkisini de bu kısımdan analiz edebilirsiniz.” Yazılım Mühendisi Celal Dinç

TTFB neyi ölçer?

TTFB, bir ziyaretçinin bir bağlantıya tıklaması veya klavyesindeki enter tuşuna basması ile o sayfanın ilk baytının indirilmesi arasındaki geçen süreyi ölçmektedir.

Çoğu insan için bu süreç (umarız) anlık hissedilecektir, ancak perde arkasında birçok şey oluyor. Bir sayfanın TTFB’si aşağıdaki görevlerin tümünün toplamını içerir:

• Yönlendirme süresi : Herhangi bir URL yönlendirmesinin yerinde çözümlenmesi için gereken süre  (örneğin bir URL 301, 302 vb. yönlendiğinde).
• Servis çalışanı başlangıç ​​zamanı : Her durumda geçerli değildir.  Hizmet çalışanı API’leri tarayıcılarda yürütülmeleri ve istekleri sunucudan döndürülmeden önce veya sonra değiştirebilmeleri açısından proxy sunucusuna benzer.
• DNS araması :  DNS araması, turksem.com gibi URL’ler için kullandığımız harf ve noktayı tarayıcınızın doğru web sayfasını indirmek için kullanabileceği bir IP adresine çevirir.
• Bağlantı ve TLS anlaşması : Verilerin gönderilebilmesi için tarayıcının ve sunucunun bağlantı kurması için geçen süredir.
• İstek : Tarayıcının sunucudan veri istemesi ve sunucunun bu verileri geri göndermesi işlemidir. TTFB, ilk bayt tamamlandıktan ölçüm için bir değer elde etmiş oluruz.

Google.com.tr TTFB değeri

Google.com.tr TTFB Değeri : 0,5 Saniye

İnsanlar sitenize eriştiğinde TTFB’nin birçok faktöre bağlı olarak büyük ölçüde farklılık gösterebileceğini unutmamak önemlidir. Bir kişi sunucudan ne kadar uzaktaysa verilerin fiziksel olarak kendisine ulaşması da o kadar uzun sürmektedir. Bu nedenle İstanbul ve Londra’daki bir kişi tamamen farklı TTFB süreleri alabilir ve sayfalarınızda çok farklı deneyim değerlerine sahip olabilirler.

Bilgi : Farklı ülkelere göre sitenizin kaç saniyede açıldığını öğrenin.

TTFB’yi neden geliştirmelisiniz?

TTFB sayfa hızının omurgasıdır. İyi TTFB’ler hızlı bir yükleme süresi garanti etmeyebilir, ancak kötü olanlar sitenin yavaş açılması için yeterlidir ve insanlar yavaş sitelerden hoşlanmazlar. Google tarafından yapılan bir araştırmaya göre, sitenin açılışına eklenen tek bir saniye bile hemen çıkma oranlarını önemli ölçüde artırıyor. Sayfalarınıza okuyucuları etkileme şansı vermek için TTFB’nizin mümkün olduğunca hızlı olması gerekir.

Yavaş bir site yalnızca hemen çıkma sayısını artırmaz; aynı zamanda sitenizin Google’daki sıralamasını da etkiler. Google, arama motorunun sayfa deneyimini bir sıralama faktörü olarak gördüğünü belirtti. Siteler, çeşitli faktörlere dayalı olarak iyi deneyim açısından değerlendirilir; bunlardan biri,  kısmen TTFB’ye dayanan bir dizi performans ölçümü olan Önemli Web Verileri’dir.

Bilgi : Sayfa deneyimi ile ilgi konuları Search Console nedir içeriğimizde detaylıca anlattık.

Örneğin;  En Büyük İçerikli Boya (LCP),  sayfanızın ekranın üst kısmına en yoğun veri öğesinin yüklenmesinin ne kadar sürdüğünü ölçen bir Core Web Vital’dir. Sayfanızın sunucunuzdan veri indirmesi uzun sürüyorsa (yani TTFB’niz yavaşsa), LCP puanınız daha kötü olacaktır. Google bunu arama sıralamanızı etkileyen olumsuz bir sayfa deneyimi sinyali olarak alacaktır.

“TTFB değeri diğer tüm değerlerin sürelerini etkileyen temel bir parametredir.”
Türk SEM SEO Manager Tahir Dinç

İyi bir TTFB değeri kaç olmalıdır?

TTFB söz konusu olduğunda daha hızlı her zaman daha iyidir. Çoğu sayfa 800 ms’den kısa TTFB’leri hedeflemelidir. 800 ms’den uzun olursa yükleme sürelerinin gözle görülür derecede yavaş olması riskiyle karşı karşıya kalırsınız.

Sitenizdeki her sayfanın farklı TTFB’lere sahip olacağını ve bu puanların büyük ölçüde ziyaretçinin konumuna bağlı olduğunu unutmayın. Bu nedenle 800 ms karşılaştırmasının altına düşen sayfaları yakalamak için sitenizin sayfalarını farklı konumlar kullanarak düzenli olarak test etmeniz önemlidir (bu konuyu biraz sonra değineceğiz).

TTFB’yi önemli ölçüde geliştirebilecek belirli sunucu veya optimizasyonlar nelerdir?

İlk Bayta Kadar Sürenin (TTFB) iyileştirilmesi genellikle sunucu tarafı optimizasyonları da içerir. Sıkıştırmayı etkinleştirme, önbelleğe alma mekanizmalarından yararlanma, veritabanı performansını optimize etme ve web sunucusu yazılımının en son sürümlerine güncelleme gibi yapılandırmalar TTFB‘yi önemli ölçüde azaltmaktadır. Bu stratejilerin her biri, sunucu ile tarayıcı arasındaki veri işleme ve aktarım sürelerini en aza indirmeyi amaçlamaktadır.

TTFB’nin kullanıcı deneyimi ve SEO üzerindeki gerçek dünyadaki etkileri nelerdir?

TTFB’nin kullanıcı deneyimi ve doğal olarak SEO üzerindeki etkileri çok yüksektir. Daha başarılı bir TTFB, daha hızlı sayfa yüklenmesine, daha hızlı En Büyük İçerikli Boya’ya yol açarak kullanıcı memnuniyetini artırır, hemen çıkma oranlarını azaltır ve potansiyel olarak etkileşimi ve dönüşümleri artırır.

Arama motorları site hızını bir sıralama faktörü olarak dikkate alarak daha hızlı web sitelerini tercih eder. TTFB’yi iyileştirmek, arama motoru görünürlüğünün daha yüksek olmasına ve daha iyi sıralamalara katkıda bulunabilir.

TTFB’yi iyileştirmenin 4 yolu

TTFB’nizi düşürmek için ilk bayt yüklemenizden önce bunları yapmanız biraz milisaniye kazanmanızı sağlayacaktır.

İşte biraz milisaniye düşürmenin birkaç yolu:

1. Barındırma veya sunucularınızı yükseltin

Bu adım TTFB’nizde gözle görülür bir iyileşme sağlamak için yapabileceğiniz en önemli şeydir. Daha iyi barındırma veya sunuculara yatırım yaparak bağlantı sürelerini hızlandırabilir ve verileri tarayıcılara daha hızlı aktarabilirsiniz.

Bazı durumlarda tek yapmanız gereken sunucularınızı yükseltmektir. Performansınız bellek veya CPU sınırlamaları nedeniyle kısıtlanıyorsa, daha iyi TTFB sonuçları için yükseltme tam olarak ihtiyacınız olan şey olabilir.

Diğer durumlarda barındırma sağlayıcınızı değiştirmek daha uygun bir çözüm olabilir. Ancak bir barındırma sağlayıcısını neyin daha iyi hale getirdiği her zaman açık değildir. Farklı barındırma seçeneklerini değerlendirirken bunların:

• Özel sunucunuz olması avantaj sağlayabilir.
• Rakiplerinizin kullandığı sunuculardan üstün CPU, bellek ve GPU özelliklerine sahip olun.
• Site ziyaretçilerinizin bulunduğu yere yakın konumdaki kendi sunucularımız.

Server Yöneticinize Gösterin : TTFB değeri genel olarak sunucu değerleri ile ilgilidir. Site sahipleri TTFB değerlerini iyileştirmek için size yazmalı sizde sunucunuza güveniyorsanız datacenter yönetiminize yazmalısınız. TTFB değerini iyileştirerek ancak iyi bir barındırma sağlayıcı olabilirsiniz.

2. İçerik Dağıtım Ağı (CDN) kullanın

CDN’ler TTFB’yi geliştirir çünkü içeriğinizi küresel olarak dağıtılmış sunucu ağlarında önbellekte tutmanızı sağlamaktadır. Bir çok farklı noktaya yayılmış sunucuya erişim sayesinde ziyaretçilere daha hızlı hizmet verebilmelisiniz (ziyaretçinin sunucuya fiziksel yakınlığı, verilerin tarayıcıya ulaşmasının ne kadar süreceğini etkiler).

Öğrenin : Anasayfanızın arama motoru optimizasyon ayarları nasıl olmalı içeriğinde ülkelere göre açılış hızlarını karşılaştırdık.

CDN’ler ayrıca aşağıdaki yollarla size otomatik olarak yardımcı olur:

• Kaynak sunucunuzun uğraşması gereken istek sayısını azaltarak daha az yüke neden olur.
• Daha hızlı aktarımlar sağlamak için dosya boyutları küçültülüyor.
• Daha yüksek hızlar için sunucu ayarlarını optimize etme.

Tavsiye : Bu alanda en yaygın firmalardan birisi Cloudflare CDN‘dir. Alternatif olarakte Quic.cloud‘a yer verebiliriz.

3. DNS arama süresini azaltın

DNS aramaları, insanların kullandığı URL’leri bilgisayarların kullandığı IP adreslerine çevirdiğinden sayfa yükleme sürecinin önemli bir parçasıdır. Sunucuların, verinin ilk baytını tarayıcıya geri göndermeden önce bu kontrolü yapmaları gerekir. Bu temel işleyişi göz önüne aldığımızda DNS arama sürecini optimize etmek TTFB’nizden zaman kazanmanıza yardımcı olur.

DNS arama sürenizi azaltmanın bazı yolları şunlardır:

• DNS kayıtlarınızın uzun vadeli TTL kayıtlarına sahip olmasını sağlamak, DNS’nin en az 24 saat önbelleğe alınmasına olanak tanır.
•  Sayfa yükleme sırasında olası gecikmeleri azaltmak için dns-prefetch’in kullanılması .
• Tüm sayfa yönlendirmelerini kaldırmak.
• Yazı tipi veya CSS dosyaları gibi yaygın olarak kullanılan öğelerin önbelleğe alınması.

4. Her zaman varsayılan olarak sunucu tarafında oluşturulan HTML’yi kullanın

Sunucu veya önbellek ayarlarını yapmak bu listedeki diğer 3 seçeneğe göre çok daha karmaşıktır. Ancak en iyi TTFB sonuçlarını elde etmek için sunucularınızın web siteniz verilerini mümkün olan en kısa sürede kullanıma sunacak şekilde optimize edilmesi gerekir.

Sunucularınızın daha hızlı tepki vermesini sağlamanın bir diğer yolu Sunucu Tarafı İşleme (SSR) kullanmaktır. SSR, sayfaların sunucuda işlendiği ve ardından bir bütün olarak tarayıcıya gönderildiği anlamına gelir. Sık sık güncellenen sayfalarla, sayfaları önceden oluşturmak, belirli bir süre boyunca önbelleğe almak ve ardından tarayıcı istediğinde sayfayı hızlı bir şekilde göndermek için SSR’den yararlanabilirsiniz.

Next.js Performans klavuzunu oluşturarak nasıl bir yol izleyeceğinizi sizlere yakın bir zamanda aktaracağız.

Sitenizin TTFB puanlarını nasıl test edebilir ve takip edebilirsiniz?

TTFB’nizi test etmenin en kolay yolu ücretsiz  Temel Web Verileri Denetleyicimizi kullanmaktır.

Test Edin : https://pagespeed.web.dev/

Tek tıklamayla sitenizin Önemli Web Verileri değerlendirmesini geçip geçmediğini kontrol edin.

Buradaki temel veriler “Gerçek kullanıcılarınızın nelerle karşılaştığını görün” kısmında yer almaktadır. Anlık olarak sistem TTFB değeri sizlere vermez.

PageSpeed ​​Insights ve GTMetrix gibi araçların sorunu şu:

• Tüm kişilerden veri almaz (Chrome dışındaki tarayıcılardan ve iOS kullanan kişilerden).
• Test planlamasına veya performans takibine izin vermeyin.
• Daha az trafiğe sahip daha küçük sitelere ilişkin veriler yok.
• Günlük olarak güncelleme yapmaz (CrUX 28 günlük verilerle güncellenir).

En hayati performans ölçümleriyle ilgili yardım alın

Profesyonel bir SEO uzmanından yardım almak sizin için önemli zaman kazanımları sağlayabilir. Türk SEM, bu alanda bir çok büyük firmaya danışmanlık hizmeti sağlamaktadır.